Stress is een natuurlijk fenomeen waarmee iedereen te maken krijgt. Zolang het binnen de perken blijft, richt het geen schade aan. Maar wanneer stress zich opstapelt en er geen ruimte voor rust en ontspanning is, kan het gevaarlijk worden. In dat geval spreken we van langdurige of chronische stress.
Normaal is stress van korte duur. In de oertijd hielp het je bijvoorbeeld om sneller te handelen in gevaarlijke situaties. En ook nu nog, kan kortstondige stress ervoor zorgen dat je prestaties verbeteren. Je lichaam gaat in overdrive en je verkeert in een vergaande staat van paraatheid. Erg belastend, maar wel nuttig in bepaalde situaties. Na de stressreactie keert je lichaam vanzelf terug naar een rusttoestand.
Maar wanneer de stress blijft aanhouden, krijgt je lichaam niet de kans om te herstellen en ontspannen. Dit is het geval bij chronische stress. De constante stressreactie spreekt je energiereserves aan en veroorzaakt geleidelijk aan zware problemen. Je lichaam geraakt als het ware uitgeput door de aanhoudende stress.
De oorzaken van stress zijn heel uiteenlopend. Het kan te maken hebben met een zware job, een veeleisende baas of een stukgelopen relatie. Zodra de stress blijft voortduren en je niets onderneemt om de situatie te veranderen, creëer je een broedplaats voor chronische stress.
Om te voorkomen dat je lichaam volledig uitgeput raakt en chronische stress toeslaat, is het belangrijk de alarmerende symptomen van stress te herkennen. Wanneer je last hebt van stress, komen stemmingswisselingen dikwijls voor. Naast de emotionele effecten, kan je ook fysiek last ondervinden van stress. Je spieren in je nek en rug verkrampen en voelen stroef aan, vermoeidheid steekt de kop op en de hoofdpijn is niet te harden.
De gevolgen van stress zijn talrijk. Hieronder een kort overzicht:
Het lijkt onwaarschijnlijk, maar stress kan leiden tot huidproblemen. Door een verhoogd niveau van het stresshormoon in je lichaam ontsteekt de huid. Dat kan aandoeningen zoals eczeem of psoriasis veroorzaken.
Ook inwendig kan stress ontstekingen veroorzaken. Het immuunsysteem wordt minder sterk en de gezonde weefsels worden aangetast. Dit kan leiden tot reuma of artrose. Die ontstekingen lijken uit het niets te komen, omdat mensen het verband met stress niet zien.
In veel gevallen leidt chronische stress tot ernstige slaapproblemen. Je kan niet inslapen doordat je aan het piekeren bent. Een slaaptekort is het logische gevolg. Dit leidt uiteindelijk tot vermoeidheid. Je komt in een vicieuze cirkel terecht die je radeloos maakt. Wanneer je er niet bovenop komt, moet je medische hulp zoeken!
Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, voornamelijk wanneer er een infectie optreedt zoals griep of verkoudheid. Stress daarentegen veroorzaakt aanhoudende of terugkerende hoofdpijn. Als voorbereiding op de ‘vecht of vlucht’-reactie zijn je spieren gespannen onder stress. Als deze spanning blijft aanhouden, krijg je stramme en pijnlijke spieren wat op zijn beurt hoofdpijn met zich meebrengt. Die hoofdpijn wordt ‘spanningshoofdpijn’ genoemd. Je spieren ontspannen is de ideale manier om daarvan verlost te raken.
Stress verhoogt je hartslag en bloeddruk. Dit werkt prima tijdens het ‘vecht of vlucht’-mechanisme. Maar als je voortdurend in deze gespannen modus blijft, vraagt dat een extra inspanning van je hart en andere organen. Dit kan leiden tot problemen met de bloedsomloop en hartaanvallen of beroertes uitlokken. Hart- en vaatziekten zijn levensbedreigend en moeten zo spoedig mogelijk verholpen worden. Raadpleeg daarvoor je arts.
Net zoals huidproblemen en ontstekingen, is PDS een reactie wanneer het immuunsysteem aangevallen wordt. Chronische stress maakt van je spijsvertering een ravage. Hoe meer stress, hoe meer je eet. Het probleem is vooral dat je je lichaam niet de tijd geeft om je voedsel te verteren. De afwisseling tussen eetbuien en eetstakingen brengt je spijsverteringsstelsel in de war en dat leidt tot misselijkheid, constipatie of diarree.
Chronische stress gaat vaak gepaard met zwaarmoedigheid en neerslachtigheid. Als we niet in staat zijn om te ontspannen en te genieten, krijgen we een slecht humeur. Wanneer chronische stress niet wordt aangepakt, loert een depressie om de hoek.
Mensen die te kampen hebben met chronische stress, grijpen vaak naar een snelle en gemakkelijke oplossing in de vorm van sigaretten, alcohol, voedsel of drugs. Hoewel dat tijdelijk verlichting brengt en fungeert als een kalmeringsmiddel, verhoogt het de problemen op lange termijn. Bovendien zijn die middelen verslavend en berokkenen ze ernstige schade aan de gezondheid.
Om chronische stress te voorkomen, is het belangrijk dat je leert omgaan met stress. In de eerste plaats is het belangrijk dat je het probleem onder ogen ziet en hulp durft zoeken. Daarnaast helpt het om je verwachtingen bij te stellen, een betere balans tussen privé en werk te zoeken en stress als een uitdaging te zien. Wil je meer tips om stress en chronische stress te voorkomen? Ontdek dan onze 10 antistress tips!
Wanneer de situatie echt onhoudbaar wordt door de hoeveelheid stress in je leven, is het beter om een afspraak te maken met je huisarts. Hij of zij kan samen met jou bekijken waar het probleem vandaan komt en op zoek gaan naar een oplossing. Daarnaast kan hij ook medicijnen tegen stress voorschrijven. Let hier wel steeds mee op: deze zijn vaak verslavend en hebben diverse neveneffecten zoals sufheid.
Ontvang elke maand onze nieuwsbrief met handige tips voor een gezonde lifestyle
Ik schrijf me in >