Wat is de oorzaak van stress?
Van overprikkeling door smartphones en social media tot deadlines op het werk, jammer genoeg zijn er veel zaken die stress kunnen opleveren. Hoewel stress vaak gelinkt wordt aan negatieve gebeurtenissen, kunnen ook positieve gebeurtenissen zoals een nieuwe relatie, een nieuwe job of zelfs een vakantie, voor stress zorgen. Ook dat is weer individueel bepaald. Wat de ene persoon stress geeft, is voor de ander geen enkel probleem.
Wat is stress?
Je hebt misschien al gehoord van de “vecht- of vluchtreactie”. Maar weet je ook wat dit oeroude mechanisme te maken heeft met onze alledaagse stress en hoe dit je emotionele toestand beïnvloedt?
In de oertijd was dit mechanisme noodzakelijk om de mens te behoeden voor externe bedreigingen zoals wilde dieren. In onze moderne tijd hebben we meestal niet te maken met dit soort levensbedreigende situaties, maar onze alledaagse stressoren kunnen net zo goed de “vecht- of vluchtreactie” triggeren.
Dit proces verloopt als volgt:
- De bedreiging wordt geïdentificeerd.
- Bloed wordt naar de hersenen, hart, longen en spieren gepompt zodat deze klaar zijn om je in veiligheid te brengen.
- Het lichaam maakt adrenaline aan waardoor de hartslag verhoogt.
- Bloedvaten trekken samen waardoor de bloeddruk verhoogt.
- De ademhaling versnelt en er wordt meer zuurstof rondgestuurd in het lichaam.
- Zintuigen worden scherper om zoveel mogelijk nuttige informatie uit de omgeving op te nemen zodat je goede beslissingen kan nemen voor je veiligheid.
Wat zijn de emotionele symptomen van stress?
Angst
De “vecht- of vluchtreactie” zorgt ervoor dat je hartslag verhoogt. Dit is nuttig bij acuut gevaar, maar bij chronische stress is het uitputtend voor je lichaam en emoties. Een angstig gevoel gaat meestal gepaard met een hoge hartslag. Dus is het ook logisch dat je je eerder angstig voelt als je hartslag aan de hoge kant is.
Je kan je stressniveau verlagen door rustige stretch- en/of ademhalingsoefeningen. Dit zorgt ervoor dat je je aandacht ergens anders op richt en niet wordt opgeslorpt door gepieker. 
Prikkelbaarheid
Betrap je jezelf erop dat je –schijnbaar zonder enige aanleiding- uitvliegt tegen mensen in je naaste omgeving? Dat je zelf schrikt van de heftigheid van je reactie? Ook dat kan een teken zijn van chronische stress.
Als je van nature al prikkelbaar bent, kan stress deze eigenschap uitvergroten. Maar ook een rustig persoon kan door stress prikkelbaar worden. Als de spanning stijgt, moet er een ontlading volgen. Jammer genoeg zijn het dan meestal de mensen die je graag ziet die het moeten bekopen.
Bij chronische stress gaat ook je slaappatroon eronder lijden. Je slaapt minder vast, wordt ’s nachts wakker en begint te piekeren waardoor je de slaap niet meer kan vatten. Neem je slaappatroon eens onder de loep. Creëer een vaste routine voor het slapengaan. Dat zorgt ervoor dat je ontspannen aan de nacht kan beginnen. Probeer ook op een vast tijdstip naar bed te gaan. Het neemt de stress overdag niet weg, maar als je beter slaapt verhoog je wel je veerkracht tegen die dagelijkse stress.
Slecht humeur
Een slecht humeur kan gaan van een algemeen ontevreden gevoel tot een echte depressie. Als je onder chronische stress staat, lijdt je humeur daar onvermijdelijk onder. Je verliest jezelf in gepieker en de buitenwereld kan je gestolen worden.
De beste manier om dit aan te pakken, is de oorzaak van de stress te achterhalen. Misschien kunnen gesprekken met een vertrouwenspersoon je daarbij helpen. Soms ben je zelf blind voor bepaalde patronen in je leven en kan de blik van een buitenstaander helpen om meer inzicht te verkrijgen. In eerste instantie kan je te rade gaan bij vrienden of familie, maar ook de professionele hulp van een therapeut of coach kan nuttig zijn.
Geheugenverlies
Stress kan je helemaal opslorpen en daar gaat je geheugen onder lijden. Omdat je focus ligt op hetgeen je stress bezorgt, is er minder ruimte en aandacht voor andere zaken. Je bent afgeleid en je geheugen en concentratie verminderen.
Stresshormonen beïnvloeden bovendien de prefrontale cortex, waar vaardigheden zitten zoals geheugen, aandacht en beslissingen nemen.
Beweging helpt om aandacht en concentratie te verbeteren. Het verlegt ook je aandacht van de stressfactor(en) naar de oefeningen die je op dat moment aan het uitvoeren bent.
Emotionele reacties
Overdreven emotioneel reageren kan ook wijzen op chronische stress. Een flinke huilbui enkel en alleen omdat je een karton melk gemorst hebt bijvoorbeeld.
Ook dit heeft weer te maken met ontlading van opgebouwde spanning. Als dit soort emotionele uitbarstingen vaak voorkomt en je dagelijks functioneren hinderen, is het tijd om aan de alarmbel te trekken.
Eenzaamheid
Wanneer stress je leven overneemt, vermindert de zin om buiten te komen, dingen te ondernemen en je sociale contacten te onderhouden. Op termijn kan dat ervoor zorgen dat je je meer terugtrekt en je eenzaam voelt.
Ga na of je voldoende tijd maakt voor familie en vrienden. Misschien is het tijd om je agenda te herorganiseren en wat meer sociale activiteiten in te plannen. Gaat je werk altijd voor op je sociale contacten? Stel dan grenzen en zorg ervoor dat er nog voldoende ruimte overblijft voor de mensen die je graag hebt. Tijd doorbrengen met je geliefden zorgt ervoor dat je stressniveau verlaagt en je batterijen weer opgeladen worden.
Hulp uit de natuur
Ook de natuur kan je helpen in evenwicht te blijven in periodes van spanning. Tal van verse planten en kruiden hebben een rustgevende invloed en helpen je om te ontspannen. De passiebloem (Passiflora incarnata), valeriaan (Valeriana officinalis), citroenmelisse (Melissa officinalis) en kamille (Chamomilla officinalis) zijn de meest bekende kruiden met een ontspannende werking.
A.Vogel Passiflora complex forte is een extra krachtig, natuurlijk middel dat helpt bij kortstondige stress, innerlijke onrust en spanning. Het werkt snel, terwijl lichaam en geest fris en alert blijven. Dit dankzij de kalmerende kruiden citroenmelisse (krampopheffend op de buik), passiebloem (ontspannend) en valeriaan (tegen trillen en nervositeit).
