In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is vitamine D eigenlijk geen vitamine, maar een pro-hormoon dat verwant is aan andere steroïde hormonen zoals cortisol, testosteron en cholesterol.
Vitamine D en de zon
De meest effectieve manier om aan vitamine D te komen is via de zon. Wanneer de UV-B stralen van het zonlicht onze huid raken, wordt er een voorloper van vitamine D aangemaakt. Deze voorloper wordt in de lever en nieren, met cholesterol als bouwstof, omgezet in de actieve vorm van vitamine D. Het lichaam slaat vitamine D op in het vetweefsel. Zo heb je een reserve voor maanden met minder zon.
Vitamine D heeft heel wat te bieden voor je gezondheid. Ontdek alle gezondheidsvoordelen van vitamine D.
Wat zijn de symptomen van een Vitamine D tekort?
Hoewel je lichaam dus een reserve kan opslaan van vitamine D, zijn er toch heel wat mensen die kampen met een vitamine D tekort. Dit brengt enkele gezondheidsklachten met zich mee:
- osteoporose: bij een tekort aan vitamine D kan osteoporose ontstaan;
- Engelse ziekte: in ernstige gevallen kan je de Engelse ziekte krijgen door een vitamine D tekort. Deze ziekte veroorzaakt een vergroeiing van de botten;
- vermoeidheid kan optreden door een vitamine D tekort;
- een tekort aan vitamine D kan spierpijn.
Risicogroepen vitamine D tekort
Onze levensstijl en het Belgische klimaat spelen dus een rol in het vitamine D tekort dat veel Belgen hebben. Bepaalde bevolkingsgroepen zijn er bovendien extra vatbaar voor:
- baby’s;
- ouderen;
- zwangere vrouwen;
- mensen met een donkere huidskleur.
De Gezondheidsraad adviseert om baby’s en kinderen jonger dan vier jaar dagelijks tien microgram extra vitamine D te geven. De Gezondheidsraad heeft de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor vitamine D al een paar keer naar boven bijgesteld. Voor de volwassen risicogroepen wordt nu aangeraden om dagelijks 20 microgram vitamine D bij te slikken. De maximale bovengrens die aangegeven wordt is 100 microgram per dag. Zelf maak je al zo’n 250 microgram per dag aan als je in de zomer je huid 10 à 20 minuten blootstelt aan de zon.
In de winter is het zeker aangeraden om extra vitamine D bij te slikken. Vermoed je een tekort dan kun je de bloedwaarde bij de huisarts laten bepalen. Aan de hand hiervan kun je dan met hogere doseringen dan 20 microgram het tekort aanvullen. Verder is het aan te raden om je gezicht en armen of andere delen van je huid elke dag 10 tot 20 minuten bloot te stellen aan de zon wanneer het kan. Houd hierbij altijd rekening met je huidtype. Voel je een licht brandend gevoel en word je huid rood, ga dan uit de zon! Vermijd de zon tijdens de middaguren, wanneer hij het krachtigste is. Gebruik ook altijd zonnecrème!
Onderzoek: Meer dan 30% van de kinderen heeft een tekort aan vitamine D
Onderzoekers van het Erasmus MC schrijven in het aprilnummer van het wetenschappelijke tijdschrift The Journal of Nutrition dat bijna één op de drie kinderen een tekort aan vitamine D heeft. Zij baseren hun onderzoek op gegevens uit de grootschalige Generation R Studie in Rotterdam. Kinderen met een vitamine D tekort blijken minder gezond te eten, meer televisie te kijken en minder buiten te spelen dan kinderen met gezonde vitamine D-waardes.
Het verschil tussen Belgische kinderen en kinderen met een andere etnische afkomst is groot. Dit kan liggen aan hun getinte huidskleur, maar ook aan een andere levensstijl. Een getinte of donkere huid maakt minder snel vitamine D aan.
De onderzoekers gebruikten de gegevens van meer dan 4000 kinderen uit de Generation R Studie, waarvan de vitamine D concentraties in het bloed werden gemeten op zesjarige leeftijd tussen maart 2008 en januari 2012. Generation R is een grootschalige bevolkingsstudie naar de groei, ontwikkeling en gezondheid van 10.000 kinderen in Rotterdam. De kinderen worden vanaf de vroege zwangerschap tot hun jongvolwassenheid gevolgd.
De publicatie is online terug te vinden op de website van wetenschappelijke tijdschrift The Journal of Nutrition. Wat deze resultaten betekenen voor de rest van Nederland (en bij uitbreiding België) is natuurlijk lastig te zeggen; Rotterdam is een van de grootste steden van Nederland en je kan je wel voorstellen dat de cijfers anders zijn in kleinere steden en dorpen.
