Camellia sinensis

Geschiedenis

Thee is een warme drank die wordt gemaakt door infusie van de gedroogde bladeren van de theeplant Camelia sinensis. Alle andere soorten thee zoals oa kamillethee, rooibos, muntthee zijn dan ook geen "echt thee" maar "kruidenthee" (ook wel "tisane" genoemd).

De naam "thee" komt waarschijnlijk uit een Chinees dialect: té of chà.

Thee heeft een langlopende geschiedenis. Het begint ongeveer 5000 jaar geleden in China waar de mensen op theeblaadjes kauwden en ze opaten. Om ze te kunnen bewaren werden de blaadjes gedroogd en bij toeval kwam men te weten dat zo'n theeblaadje in warm water lekker geurde en er op die wijze bovendien een lekker drankje ontstond. In 780 voor Christus bestond er al een theeboek. Reeds bij het begin van de jaartelling wisten artsen dat groene thee de concentratie verhoogt. Dit werd vermeld in de toenmalige medische literatuur.

In Japan leerde men thee kennen in de 9e eeuw en men was er zodanig van onder de indruk dat men speciale thee-ceremoniën ontwierp voor het gebruiken van de thee!

In de 16e-17e eeuw was het dan de beurt aan Europa. De Jezuiten en de Portugezen brachten de thee naar hier. Het eerste kopje thee schonk men in een Londens 'koffiehuis'. Het was toendertijd een peperduur drankje dat enkel door de rijken kon worden betaald. De thee werd vervolgens door Engelse en Nederlandse schepen massaal ingevoerd. Er werden plantages opgestart in andere tropische landen, in Azië en in Afrika.

Vanaf 1980 onderzochten westerse wetenschappers het belang van thee voor de gezondheid en kwamen tot de conclusie dat thee er een positieve invloed op heeft. Met epidemiologische studies kon men aantonen dat traditionele theedrinkers een lager risico hebben op hart- en vaatziekten, op hoge bloeddruk, op diabetes type 2 en op beroertes. Ook kon worden bewezen dat maag-colon-pancreas- en slokdarmkanker minder voorkomt naarmate het regelmatig gebruik van groene thee stijgt. Dit gunstige effect op de gezondheid is te danken aan de volgende inhoudsstoffen: polyfenolen, looistoffen, flavonoïden en fenolzuren.

Botanische eigenschappen

De Camellia sinensis is een groenblijvende, vorstbestendige, houtige en sterk vertakte struik. De sinensis-soort groeit trager en is kleiner dan de assamica. Deze theestruiken worden doorgaans gesnoeid op 0,80 tot 1,2 meter hoogte. Zo ontstaan er heel veel twijgen en takken met knoppen en jonge blaadjes. De bladeren zijn 5 tot 35 cm lang, dun, aan de buitenkant licht behaard, leerachtig en donkergroen met een gezaagde rand. De plant heeft een penwortel met veel uitlopers aan het oppervlak. De bloemen verschijnen in de winter in de bladoksels. Ze zijn 2,5 cm groot en roomwit met veel gele meeldraden. De voortplanting gebeurt door zaden uit de doosvruchten.

Voorkomen

De oer-theeplant is afkomstig van de tropische bergwouden in Zuid-Oost Azië. Tegenwoordig bestaan er meer dan 350 gecultiveerde theeplanten. Voor de productie van thee worden de variëteiten sinensis of Chinathee, assamica of Assamthee en hybriden van deze beide planten gebruikt. Daarnaast bestaan er nog talloze siervariëteiten. De theestruik heeft namelijk een mooi glanzend blad en prachtige bloemen.

In de tropen het ganse jaar door en in de subtropen gedurende 8 maanden per jaar.

Verwerking

Voor kwaliteitsthee wordt van een minimaal 4 jaar oude struik geplukt: om de 7 à 15 dagen plukt men de jongen blaadjes (looftoppen). Dat is zeer arbeidsintensief. Men kan wel gedurende 20 tot 40 jaar plukken van één plant. Vervolgens zal men de blaadjes verflensen, rollen, oxideren en soms ook fermenteren. Daarna worden ze gedroogd en verpakt.

Soorten thee

Naargelang het verwerken van de theeblaadjes ontstaan verschillende soorten thee. De graad van oxidatie (en fermentatie) is belangrijk hierbij. Klik hier voor meer informatie over de verschillende soorten thee.

Groene thee is een zeer krachtige antioxidant en weert dus schadelijke vrije radicalen. De thee heeft bijgevolg een gunstige invloed bij aandoeningen met celschade tot gevolg (bvb vaatwandproblemen, enz). Groene thee is ook een geestelijke stimulans (tonicum voor de geest, opwekkend effect op het zenuwstelsel). Verder is thee drinken gunstig bij maag- en darmproblemen zoals een opgeblazen gevoel, te dunne stoelgang. Het werkt preventief tegen aantasting door micro-organismen, kan gebruikt worden bij overgevoeligheid, bij vocht ophouden, te hoge cholesterol, overgewicht en kent nog vele andere toepassingen. Wist je bijvoorbeeld dat een kopje groene thee helpt om een kater na een overenthousiast avondje uit te neutraliseren? Of dat groene thee helpt om de gevolgen van overdreven nicotinegebruik te verminderen?

Meer over antioxidanten