De boodschap in je ‘grote boodschap’

Wanneer je een pasgeboren baby in huis hebt, wordt er vaak gesproken over stoelgang. Of toch over die van je kleintje. Want we beseffen maar al te goed dat de inhoud van de pamper meer boodschappen bevat dan alleen die ene grote.

Om één of andere reden neemt het belang voor de ontlasting af met het ouder worden van het kind. Eenmaal volwassen wordt er eigenlijk helemaal geen aandacht meer aan besteed. Het is uiteraard een taboe om over je ontlasting te praten en het is zeker geen interessant tafelonderwerp. Toch wil ik je vandaag graag meer vertellen over je ontlasting zodat je weet waarop je moet letten en wat je stoelgang je precies vertelt.

Je ogen zijn de spiegel van je ziel, je ontlasting is de spiegel van je gezondheid. Een gezonde stoelgang is erg belangrijk: wanneer er iets mis mee is, heb je minder energie, last van buikpijn of een opgeblazen gevoel, constipatie of diarree, winderigheid, … . Daardoor zal je dan ook minder goed functioneren en je slecht voelen.

Gezonde stoelgang onderscheidt zich op enkele vlakken van ongezonde stoelgang. Hierbij enkele kenmerken van een gezonde ontlasting:

• je kan op regelmatige basis (bij voorkeur dagelijks) ontlasten;
• het stinkt niet;
• ontlasten verloopt moeiteloos;
• de ontlasting heeft een gladde s-vorm;
• in principe zou je achteraf je billen niet moeten afvegen, want bij gezonde stoelgang blijft er niets aan je billen kleven;
• de kleur is medium tot lichtbruin;
• je ontlasting in 2.5 tot 4.5 cm breed en kan wel 40 cm lang zijn.

Hieronder ga ik dieper in op enkele kenmerken, namelijk vorm, geur en kleur.

Hierboven zie je de ‘Bristol stool chart’ (in een versie door Darmgezondheid.nl). Je kan deze stoelgangschaal bekijken als een legende voor je stoelgang. In de schaal zijn 7 soorten stoelgang opgenomen. Niet alleen hebben ze elk hun eigen kenmerken, ze zeggen ook allemaal iets over je gezondheid.

Als je een blik werpt in de toiletpot wil je voornamelijk stoelgang van type 3 en 4 aantreffen (met nummer 4 voorop). Zij worden geklasseerd als ‘normaal’. Types 1 en 2 wijzen op constipatie. Types 5 tot 7 wijzen op diarree.

In de Bristoel stoelgangschaal wordt de vorm van je ontlasting besproken. Er zijn echter nog andere factoren die ook van belang zijn, zoals kleur en geur.

Deze factoren bespreek ik volgende keer. Houd de blog dus goed in de gaten want het tweede deel verschijnt binnenkort!

Niet alleen de vorm, maar ook de geur van je stoelgang spreekt boekdelen. Toegegeven: naar rozenblaadjes zal het nooit ruiken. Maar in een ideale wereld valt de persoon die het toilet na jou gebruikt, niet omver van de stank. Gezonde stoelgang stinkt namelijk niet. Dit gaat overigens ook op voor de geur van je winden.

Zit er bij jou toch een reukje aan? Dan is het tijd om te ontdekken wat die geur jou duidelijk wilt maken.

Deze twee geuren komen het meeste voor:

Rotte eieren

Geurt jouw stoelgang naar rotte eieren? Niet goed. Het duidt er namelijk op dat er iets misgaat met je eiwitstofwisseling. Door rottingsprocessen komen dan zwavelgassen vrij en die ruik je dus.
Bij een goede eiwitstofwisseling komen er aminozuren vrij. Deze worden vervolgens via het bloed naar je lever getransporteerd. Zo kan je lever nieuwe eiwitten vormen en afgeven aan je bloed. Je lichaam heeft die eiwitten nodig voor de opbouw van spierweefsel.
Daarnaast worden er hier ook bloedeiwitten gevormd die een belangrijke rol spelen bij de afweer van ziekteverwekkers.
Als je veel dierlijke eiwitten eet (bv. veel vlees) zal je hier sneller last van hebben. Het is dan een goed idee om meer plantaardige voeding op het menu te zetten.

Zurige geur

Ruikt je stoelgang eerder zurig? Dan is de kans groot dat je te veel koolhydraten eet. Je lichaam krijgt deze niet afgebroken waardoor de rest gaan rotten en ontbinden. Gevolg? Een slechte, zurige geur.

Ook de kleur van je stoelgang zegt veel over je gezondheid. Hierbij de meest voorkomende kleuren en waar ze op wijzen.

Indien je merkt dat de kleur van je stoelgang afwijkt van wat als normaal beschouwd wordt, is het erg belangrijk om na te gaan of dit éénmalig het geval is of niet. Je stoelgang kan namelijk éénmalig verkleuren door bepaalde voedingswaren (zoals spinazie of rode bieten). Heb je echter niets gegeten dat de kleur kan verklaren of komt de verkleuring regelmatig voor? Dan is het belangrijk om hier iets aan te doen!

Bruine stoelgang

Een bruine kleur wijst op een normale ontlasting. Belangrijk is wel dat het hier moet gaan om een kleur bruin die niet te donker of te licht is.
Wit tot zéér lichtbruine stoelgang

Wanneer je ontlasting wit (grijzig) is of zéér lichtbruin, is dat een teken dat je een tekort hebt aan gal. Dit kan komen door te vette voeding of wanneer je last hebt van galstenen.

Groenige stoelgang

Bij een groenige ontlasting is net het omgekeerde aan de hand. In dit geval is er waarschijnlijk sprake van een te hoge concentratie gal in je darmen. Ook een maagdarminfectie, een aandoening aan de lever, alcoholgebruik of voedselintoleranties kunnen deze verkleuring veroorzaken.

Rode stoelgang

Een roodgekleurde stoelgang kan veroorzaakt worden door het eten van bijvoorbeeld rode bieten.

Het kan echter ook wijzen op aambeien, poliepen, anale fisuren of zelfs kanker. Raadpleeg zeker een dokter als je hier regelmatig last van hebt. Bloed in je ontlasting is niet oké!

Je kan overigens aan de ontlasting zien waar het probleem zich ongeveer situeert: donkerrode ontlasting wijst op oud bloed. Dat wilt zeggen dat het probleem zich voordoet aan het begin van je spijsverteringskanaal. Zitten er felrode strepen op je ontlasting? Dan is er sprake van een bloeding aan het einde van je darmen.

Gele ontlasting

Meestal wijst dit op de aanwezigheid van de parasiet giardia. Deze parasiet beschadigt je darmwand en veroorzaakt darmklachten en diarree. Er kan ook een probleem zijn met je galblaas, waarbij voedingsstoffen te snel door de galblaas gaan en deze zijn werk niet kan doen.

Zwarte ontlasting

Deze kleur wijst meestal op een teveel aan ijzer. Mensen die ijzerspuiten of –supplementen krijgen, merken vaak dat hun ontlasting ineens een pak donkerder is. Ook na een nachtje doorzakken kan je ontlasting zwart kleuren door een grote hoeveelheid alcohol.

Ook kan er een probleem zijn met de twaalfvingerige darm, de maag of zelfs met je slokdarm. Op één van die plaatsen kan er dan sprake zijn van een bloeding ten gevolge van een ontsteking of zweren.

Ten laatste zijn er nog twee signalen die erop wijzen dat er iets misgaat met je ontlasting. Het gaat hier om ontlasting die blijft drijven of blijft plakken.

In beide gevallen is ‘vet’ de oorzaak. Een plakkende ontlasting (dus wanneer er regelmatig sprake is van ‘remsporen’ in de toiletpot) wordt meestal veroorzaakt door een slechte vetverwerking. De vitamines E, D en K worden dan niet goed opgenomen door je lichaam.

Blijft je ontlasting bovendrijven? Dan zit er te veel vet in de ontlasting zelf. Dit kan duiden op een probleem met de alvleesklier of galproductie.