Zout doorheen de eeuwen
Eeuwen geleden ontdekte men zout. Meteen bracht het een verandering teweeg in de eetgewoontes van de mens. In de Oudheid was men aangewezen op het eten van rauw vlees voor de inname van het nodige zout. Toen men zich op vaste woonplaatsen begon te vestigen, ontstond de behoefte aan extra zout. Men leefde namelijk meer van de landbouw waardoor minder vlees gegeten werd. Het nodige zout moest dus op een andere manier worden opgenomen.
Ook werd zout toen gebruikt om voedsel te conserveren zodat het ook tijdens de winter houdbaar bleef. De zoutconsumptie ging vanaf toen in stijgende lijn.
Zout is ook daarna een belangrijke rol blijven spelen. In de Middeleeuwen was zout zo gegeerd dat je een half dagloon kwijt was als je 1 kg zout kocht. Vandaar dat men zout het ‘witte goud’ noemt. Tegenwoordig is zout overal vlot verkrijgbaar wat resulteert in een fikse prijsdaling.
Aanbevolen hoeveelheid zout
Hoewel zout erg gegeerd is en vlot gebruikt wordt in de keuken, is de voedingsrichtlijn maximaal 6 gram zout per dag. Nog minder zou beter zijn, maar is praktisch onmogelijk: 75% van het zout dat we eten halen we uit kant-en-klare voedingsmiddelen waar we zelf geen invloed op hebben. Nog eens 10% komt uit onbewerkte voeding.
Ruim 85% van de bevolking eet dan ook meer dan deze maximaal aanbevolen hoeveelheid, tot wel 9 à 10 gram per dag.
Natrium vs. zout
Het is een beetje verwarrend, maar natrium en zout zijn niet hetzelfde. Natrium is de stof die zorgt voor bv. een hoge bloeddruk. En dat natrium zit in zout. Op elk voedingsetiket staat de hoeveelheid natrium vermeld. Als je die vermenigvuldigt met 2,5 weet je precies hoeveel zout er in het product zit. Als er in een maaltijd van 100 gram 1 gram natrium zit, dan zit er dus 2,5 gram zout in. Eet je vervolgens 300 gram van die maaltijd, dan krijg je 7,5 gram zout binnen. Laat je dus niet misleiden door de waarden op de verpakking als je wilt bijhouden hoeveel zout je verbruikt per dag!
Zout en je gezondheid
Ons lichaam heeft natrium nodig om koolhydraten in ons voedsel af te breken. Ook is zout nodig om de elektrolytenbalans in spiercellen (zorgt ervoor dat we onze spieren kunnen spannen) te bewaren. Daarnaast zorgt zout ervoor dat er signalen naar de zenuwsynapsen kunnen gaan.
Maar zout heeft ook nadelen. Zo hebben mensen die veel zout eten vaak last van een te hoge bloeddruk. Het veroorzaakt oedeem waarbij je te veel vocht in je lichaam hebt of waarbij de verdeling van vocht in je lichaam abnormaal is. Zo krijg je dan bijvoorbeeld vochtophopingen in de enkels.
Nog een kenmerk van zout is dat het je dorst doet krijgen als je er van eet. Denk maar aan de zoute borrelnootjes die je op café vaak krijgt voorgeschoteld (niet voor niets natuurlijk). Dat dorstgevoel komt doordat zout door je nieren wordt gefilterd en daarna in je bloed terecht komt. Wie te veel zout eet, heeft een te hoog bloedzoutgehalte. De verhouding tussen het vocht en zout is dan uit balans.
Gevolg? Dorst! Water drinken biedt in dat geval soelaas, maar helaas wordt nog al te vaak naar andere dranken gegrepen dan naar water. Als je nieren te veel zout moeten filteren, komen ze in de problemen. Dit resulteert uiteindelijk in hart- en vaatproblemen. Drink altijd voldoende water als je zout voedsel eet!
Minder zout gebruiken? Het kan!
Het is niet simpel, maar je kan je zoutinname beperken. Hier kan je enkele tips lezen:
- Beperk het gebruik van extra zout in de keuken of aan tafel. 1 theelepel zout is ongeveer 2 gram. Gebruik in de plaats andere smaakmakers zoals verse kruiden, peper en andere specerijen.
- Beperk het gebruik van groenteconserven en kant-en-klare gerechten. Deze bevatten heel veel zout om een langere houdbaarheid te garanderen. Niet-bereide, diepgevroren producten bevatten doorgaans geen toegevoegd zout.
- Verse groenten en fruit bevatten doorgaans minder dan 20 mg natrium per 100 g. Idem voor aardappelen, rijst en deegwaren gekookt zonder zout. Vers vlees en vis bevatten ook weinig natrium. Ook melk en zuivelproducten bevatten over het algemeen weinig natrium, maar de uitzondering bevestigt de regel: kaas is een uitzondering.
Herbamare Natriumarm van A.Vogel bestaat uit dieetzout en 14 verschillende verse biologisch geteelde groenten, tuinkruiden en specerijen en is geschikt voor een glutenvrij dieet. Verder maken de als kelp bekende zeewieren, die rijk zijn aan mineralen en jodium, Herbamare Natriumarm tot een waardevolle en heerlijk smakende verrijking van elke maaltijd. De verse bestanddelen worden in het dieetzout verwerkt en vacuüm gedroogd.
Herbamare Natriumarm kan gebruikt worden in een natriumbeperkt dieet. Het is geschikt voor alle maaltijden waar normaal zout aan toe wordt gevoegd.
