Giftige planten
Wandelschoenen aan, de kinderen en de hond mee en hop een paar uurtjes struinen door bos en hei! Heerlijk, je knapt er echt van op! Links en rechts, op en naast de paden, ontdekken jullie prachtige planten en (on)kruiden die je nieuwsgierig maken. Je wil ze van kortbij bekijken en plukt er een paar …..
Voorzichtig! Sommige planten of bessen zien er erg mooi en lekker uit maar kunnen wel degelijk gevaarlijk zijn.
Let in het bijzonder op voor de volgende soorten:
Meiklokje, buxus, monnikskap, vingerhoedskruid, engelentrompet, wolfskers, reuzenberenklauw, hulst, pronkerwt, kamperfoelie, oleander, sleutelbloem, lijsterbes, skimmia, nachtschade, thuja, maretak, blauwe regen, doornappel, ….
Welke zijn giftig, denk je?
Ze zijn allemaal giftig! En dit is slechts een greep uit een hele reeks giftige planten. Meestal zijn het de bessen en bladeren die erg giftig zijn bij inname maar soms kan ook het blad en het verse sap bij aanraking al ernstige klachten geven.
Sommige planten worden toch als geneesmiddel gebruikt en daarbij geldt dat de therapeutische dosis heel precies moet vastgelegd worden. De grens tussen genezing en vergiftiging is namelijk heel klein. Dit is bijvoorbeeld het geval bij vingerhoedskruid.
Een vergiftiging is het ziek worden en/ of pijn krijgen als gevolg van het eten, drinken, inademen, op de huid of in de ogen krijgen van (te veel van) een schadelijke stof, bijvoorbeeld van planten of kruiden. De volledige lijst giftige planten vind je op Wikipedia.
Per seizoen zie je hieronder enkele giftige planten en wat meer informatie erover.
Lente
Meiklokje
Zodra je dit ziet staan, weet je dat de lente in het land is. Deze lieflijke, lekker geurende bloemetjes geven in het water van de vaas waarin ze staan, een giftige stof af. Alle plantendelen zijn giftig. Hou kleine kinderen dus uit de buurt van een vaas met meiklokjes. Meiklokje is goed voor het hart maar alleen in een welbepaalde therapeutische dosis. Alleen een kruidendeskundige of arts kent de goede dosis.
Buxus
Deze plant is erg trendy en kom je overal tegen. Hij laat zich in allerlei vormen snoeien en is erg decoratief. Maar het is wel een giftige plant, ook voor (huis)dieren. Laat deze dus geen snoeisel eten.
Sleutelbloem of primula
Bij inname kans op maagklachten, misselijkheid, overgeven. Soms allergische huidreacties bij aanraking door gevoelige personen.
Zomer
Engelentrompet
Behoort tot de nachtschadefamilie en de leden daarvan zijn allemaal giftig. De mooie grote bloemen ruiken wel erg zoet maar eetbaar zijn ze niet. Afblijven dus.
Papaver of slaapbol
Er bestaan vele grote en kleine varianten. Ze worden ook klaprozen genoemd. Deze mooie, tere eendagsbloemen hebben een bedwelmend effect in hun melksap, dat het zenuwstelsel ongunstig beïnvloedt. Niet eten of drinken dus.
Reuzenberenklauw
Deze plant herken je in volwassen fase dadelijk: hij wordt manshoog en breed, heeft heel grote donkergroene bladeren en grote witte bloemschermen. Blijf hier van af. Door aanraking komt er een gif op je huid. Als de zon dan op dat plekje schijnt ontstaan er grote en pijnlijke brandblaren. Daarmee moet je naar de arts of spoedafdeling want die gaan niet vanzelf weer weg. De bloemschermen van de jongere planten lijken op vlierbloesem, wilde peen of fluitenkruid maar zijn dus ook giftig. Sowieso is het uitkijken met de schermbloemigen: dolle kervel en de waterscheerling zijn ook erg giftig.
Vingerhoedskruid
Met zijn prachtige bloemklokken lokt deze plant elke mens. Het kruid heeft een versterkende invloed op het hart maar enkel in de juiste therapeutische dosis. Een klein beetje teveel kan fataal zijn. Houdt kinderen en huisdieren weg van deze plant want alle delen zijn erg giftig.
Herfst
Hulst
Wordt vaak gebruikt tijdens de kerstdagen als decoratie. Vooral de rode besjes zijn giftig voor de mensen. Vogels mogen de besjes wel eten.
Thuja of levensboom
Met deze plant worden hagen gevormd langs vele Vlaamse tuinen. Als je je huid niet bedekt tijdens het snoeien, krijgt je rode vlekken op je huid want de takken en het sap zijn giftig. Bescherm je huid. Alleen te gebruiken in de juiste therapeutische dosis tegen wratten. Niet zelf experimenteren dus!
Weetje: heksenkruiden
De volgende vier kruiden worden heksenkruiden genoemd. Er is een bekend verhaaltje over deze kruiden namelijk dat ze werden verwerkt in een heksenzalf. Deze zalf werd door sommige heksen gebruikt om op hun bezem te kunnen vliegen…. Dit verhaaltje verwijst natuurlijk naar de hallucinogene en verdovende werking van deze vier speciale kruiden.
- Atropa belladonna of wolfskers, ook slaapbes genoemd
Ook een lid van de nachtschadefamilie. De glanzende, donkerblauwe tot zwarte, ronde besjes kunnen verward worden met de blauwe bosbes, cassisbes of vlierbes maar zijn dus erg giftig. Niet plukken en niet eten! Alle delen hebben een zwaar verdovend effect. Drie besjes eten is al dodelijk voor een kind, 10 a 12 bessen voor een volwassene. - Datura stramonium of doornappel
Lid van de nachtschadefamilie en is zeer giftig. Heeft een sterk hallucinerende werking die bij overdosis fataal is. De stekelige vruchten kunnen verward worden met stekelige kastanjebolsters. - Mandragora officinale of alruin
De alruin heeft een sterk verdovende werking. Bij overdosis kan dit fataal zijn. - Hyoscyamus niger of bilzekruid
Heeft een hallucinogene werking. De plant wordt daarom ook dolkruid genoemd.
Heksenkruiden bevatten eigenlijk stoffen met een bepaalde hallucinogene, verdovende, geneeskrachtige, rustgevende of andere werking. De planten zijn vaak zeer giftig. Vergiftigingsverschijnselen kunnen soms al optreden bij aanraking met de huid. De giftige stoffen glycosiden en alkaloïden zijn de boosdoeners van dienst. Bekend zijn de volgende werkzame stoffen die in een therapeutische dosis soms wel kunnen gebruikt worden, maar enkel onder begeleiding van een arts of kruidenspecialist: atropine, digoxine, hyoscyamine, scopolamine…). Sommige kruidenvrouwen maakten vroeger met deze kruiden een zalf. Als ze deze op een slijmvlies aanbrachten, werden de verdovende en hallucinogene stoffen snel opgenomen en kregen ze waanbeelden. Daardoor dachten ze bijvoorbeeld dat ze op een bezem konden vliegen. Hun gekke, angstaanjagende gedrag zorgde ervoor dat de kruidenvrouwtjes heksen genoemd werden. Met alle gevolgen van dien….
Conclusie
Bezint eer je begint en laat onbekende planten en kruiden staan. Pluk ze niet, kneus ze niet, proef er niet van en neem ze niet mee naar huis zodat je problemen kan voorkomen.
