Oorpijn en oorontsteking

Het oor bestaat uit het uitwendige oor, het middenoor en het binnenoor. Hier volgt een klein lesje anatomie van het oor.

Het uitwendige oor

Tot het uitwendige oor behoort de oorschelp en de gehoorgang. De oorschelp is het deel van je oor dat aan de buitenkant van je hoofd zit. Het is zo gebouwd dat het geluiden uit de omgeving opvangt en overbrengt naar de gehoorgang en het trommelvlies. De oorschelp is gemaakt van kraakbeen en huid.

Oorpijn in het uitwendige oor is vaak het gevolg van een gehoorgangontsteking.

Het middenoor

Vanaf het trommelvlies begint het middenoor. Achter het trommelvlies en in het middenoor bevinden zich de gehoorbeentjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel. Deze gehoorbeentjes zijn de kleinste botjes die ons lichaam kent. Ze moeten de trilling van het trommelvlies overbrengen naar het binnenoor.

Oorpijn in het middenoor is vaak het gevolg van een verkoudheid.

Het binnenoor

Het binnenoor is een met vloeistof gevulde ruimte. In het binnenoor onderscheiden we drie delen: het vestibulum, de half-cirkelvormige kanalen en het slakkenhuis (ook wel cochlea genoemd). In het met vocht gevulde slakkenhuis bevinden zich vele haarcellen. Deze haarcellen spelen een belangrijke rol bij het omzetten van de geluidstrillingen in een elektrisch signaal, dat doorgegeven kan worden aan de hersenen.

Oorpijn in het binnenoor is vaak het gevolg van een verwaarloosde verkoudheid. Het is een bacteriële infectie. Ook allergieën, poliepen en cystes kunnen een binnenoorontsteking veroorzaken.

Wist je dat ruim 70% van de Belgen wel eens last heeft van oorklachten? Meer dan de helft daarvan heeft hiervoor wel eens zijn oren laten uitspuiten bij de huisarts. Veel gehoorde klachten en symptomen zijn: oorpijn, overmatig oorsmeer, oorsmeerprop, verstopt gevoel in het oor, jeuk en zwemmersoor.

Er kunnen verschillende oorzaken van oorpijn zijn, bijvoorbeeld een verkoudheid, veel peuteren of krabben in het oor, oorsmeer verwijderen met een scherp voorwerp of wattenstaafje, een steenpuist of door het dragen van een gehoorapparaat.

Oorontsteking komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen.
Bij kinderen met oorpijn is vaak het middenoor ontstoken. Een middenoor-ontsteking begint met een verkoudheid. Het verkoudheidsvirus kan via het gangetje tussen de neuskeelholte en het middenoor terechtkomen in het middenoor. De meeste klachten zijn meestal binnen 2 tot 3 dagen over.
Bij kinderen onder de twee jaar kunnen de oorpijnklachten ruim een week duren. Zorg voor voldoende vochtinname. Verder mogen kinderen een paracetamol tegen de pijn hebben.

Antibiotica is vrijwel nooit nodig. Als een kind oorpijn heeft, is dat natuurlijk erg zielig

Symptomen van een oorontsteking bij een kind:

• verkoudheid;
• last van oorpijn;
• een loopoor;
• koorts;
• ook kan het kind last hebben van buikpijn.

Als jouw kind oorpijn heeft, neem dan in de volgende situaties contact op met de arts:

• je kind is jonger dan een maand en heeft koorts;
• je kind wordt steeds zieker;
• je kind wordt suffig;
• je kind drinkt slecht (minder dan de helft van wat het normaal drinkt);
• de oorpijn wordt erger;
• je kind heeft drukpijn achter het oor;
• je kind heeft een middenoorontsteking met hoofdpijn en/of nekpijn;
• je kind heeft de symptomen van een middenoorontsteking en is jonger dan 6 maanden oud;
• je kind is jonger dan twee jaar en heeft aan beide oren oorpijn;
• de koorts en/of pijn zijn na drie dagen nog niet minder;
• je kind met het syndroom van Down heeft oorpijn.

Soms krijgt een kind antibiotica. Als de koorts en/of pijn na twee dagen (48 uur) antibiotica nog niet is verminderd, moet je ook de huisarts bellen.

Bij een middenoorontsteking met loopoor geldt:

• is het oor na één week nog niet droog? Ga dan naar de huisarts;
• is het oor binnen één week droog? Ga dan naar jouw huisarts als het oor ruim een week droog is. De huisarts controleert of het gaatje in het trommelvlies weer is dichtgegroeid. Als het gaatje dicht is, mag jouw kind weer zwemmen.

Bron : Thuisarts

Bij volwassenen met oorpijn, is meestal de buitenste gehoorgang ontstoken. Dit wordt gehoorgangontsteking of zwemmersoor genoemd. Een gehoorgangontsteking is één van de meest gestelde diagnoses in de KNO-praktijk. De verschillen tussen een gehoorgangontsteking, een middenoorontsteking én een binnenoorontsteking worden hieronder uitgelegd.

1. Gehoorgangontsteking - uitwendige oorontsteking (Otitis externa)

Als je last hebt van oorpijn en de pijn wordt erger als je aan het oorlelletje trekt, dan heb je misschien last van een ontsteking van de uitwendige gehoorgang: het gedeelte vóór het trommelvlies.

De huid van de gehoorgang is dan ontstoken. Deze huid wordt beschermd door oorsmeer, maar door irritatie van de huid kan een ontsteking ontstaan. De huid kan geïrriteerd raken door warmte en vocht, oorpeuteren, het oor schoonmaken, cosmetische producten en het dragen van oordopjes.

De symptomen van een uitwendige oorontsteking (gehoorgangontsteking - otitis externa) zijn:

• oorpijn;
• een rode, gezwollen huid van de gehoorgang;
• een vol gevoel in het oor;
• soms een iets verminderde gehoorfunctie/doofheid;
• loopoor en korstjes;
• jeuk in het oor;
• pijn bij druk op het kraakbeen van het oor.

2. Middenoorontsteking (Otis media)

Een ontsteking van het middenoor begint meestal met een verkoudheid.
Symptomen van een middenoorontsteking kunnen zijn:

• oorpijn;
• koorts;
• vol gevoel in het oor;
• loopoor;
• diarree;
• een ziek gevoel, verkoudheid, grieperig gevoel.

3. Binnenoorontsteking (Otis interna)

Een binnenoorontsteking is een ontsteking bij je evenwichtsorgaan. Een binnenoorontsteking is meestal het gevolg van een middenoorontsteking. Ook geen pretje, want bij een oorontsteking van je binnenoor zijn de symptomen:

• oorpijn;
• last van je evenwicht, evenwichtsverlies;
• tijdelijk gehoorverlies;
• oorsuizen;
• misselijkheid;
• overgeven;
• soms last van koorts en een belabberd, rillerig gevoel.

Nee, meestal gaat oorpijn na enkele dagen vanzelf over. Maak wel een afspraak met de huisarts als de oorpijn/oorklachten langer dan 3 dagen duren of bij koorts.

Ga je naar de huisarts, meet dan van te voren of je koorts hebt. Herhaal dit later op de dag, zodat je het verloop kunt zien. Een huisarts zal namelijk vragen of je koorts hebt en of deze stijgt.

In de gehoorgang zitten kliertjes die oorsmeer afscheiden. Dit oorsmeer droogt in en verlaat het oor in kleine hoeveelheden. Normaal houdt de gehoorgang zichzelf schoon.

• peuter niet in je oor met wattenstaafjes of andere smalle voorwerpen;
• gebruik eventueel wattenstaafjes om de oorschelp en de gehoorgang schoon te maken, maar duw deze nooit de gehoorgang in;
• maak alleen het buitenste deel van de gehoorgang schoon met een velletje toiletpapier of een tissue;
• haal alleen zichtbaar oorsmeer weg;
• kauwbewegingen kunnen de oorsmeerafvoer ondersteunen.

Meestal is de ontsteking binnen 1 tot 3 weken genezen.

Veel mensen willen weten hoe lang een oorontsteking duurt.

• meestal is een uitwendige oorontsteking binnen drie weken genezen. Volwassenen hebben meestal last van een uitwendige oorontsteking;
• een middenooronsteking duurt meestal korter. Bij een oorontsteking gaan de ergste klachten binnen twee à drie dagen over en geneest alles vanzelf;
• een loopoor is meestal binnen een week over.

Raadpleeg een arts als de pijn aanhoudt, erg heftig is of met koorts gepaard gaat.

Ja, kiespijn kan leiden tot oorpijn en vice versa. De oorzaak van oorpijn hoeft dus niet altijd in het oor te liggen. Een aandoening als kiespijn geeft een prikkeling van de zenuw, waardoor er pijn doortrekt naar je oor.

Het is mogelijk dat u naast oorpijn ook last heeft van keelpijn. Als er een infectie is in het middenoor, dan kan de vloeistof naar de keel stromen. De keel raakt dan geïnfecteerd en dat geeft klachten zoals keelpijn.

Als het oor volloopt met water, kan er direct na het zwemmen oorpijn ontstaan. Hoewel het water even kan blijven hangen in het oor (pijnlijk!), komt het niet voorbij het trommelvlies.
Bij pijn na een paar uur of na een dag, is er mogelijk wel sprake van een oorontsteking. Deze kans wordt groter als er is gezwommen in stilstaand water zonder chloor. In dit water zitten vaak meer bacteriën en virussen die ontstekingen kunnen veroorzaken als ze achterblijven in het oor. De ziekteverwekkers gaan zich vermeerderen en de ontsteking die hierbij ontstaat zorgt voor een druk op de structuren in het oor.

Ook kan er sprake zijn van een zwemmersoor.

Bij het snel opstijgen en dalen van een vliegtuig kan er oorpijn ontstaan. Dit ontstaat door een snel drukverschil in het middenoor en de ons omringende luchtdruk. Hierdoor komt er spanning op het trommelvlies te staan. Maak 'kunstmatige' bewegingen zoals slikken, geeuwen of bewegen van de onderkaak. Dit zorgt ervoor dat je oren 'ploppen'. Het kauwen op kauwgum kan hierbij helpen. Soms kunnen speciale oordopjes, pijnstillers of neusspray helpen. Heb je langdurig en vaak last van oorpijn tijdens het vliegen, maak dan een afspraak met je huisarts.

• A.Vogel producten voor gezonde oren
• Al onze tips voor gezonde oren 
• 70% van de Belgen heeft last van oorklachten
• Wat is oorsmeer?
• Verstopt oor of oorsmeerproppen